PLAK DİNLEMEK AYRICALIKTIR

PLAĞA DAİR !...

Ruh dediğimiz elle tutamadığımız, gözle göremediğimiz şeyin genelde canlı varlıklara ait bir kavram olduğunu düşünürüz. Canlı ruhu ile anlam bulur ancak. Doğrudur. Belki ruh kelimesini geçmişte sadece canlılar için kullanırdık. Artık günümüzde bu kelimeyi kimi zaman eski bir ev, eski bir mahalle, bir klasik araba ve bir şarkı için de kullanıyoruz. Belki de saygı, sevgi, erdem, dostluk, komşuluk, samimiyet gibi insani kavramların gün geçtikçe kayboluyor olması ruh kelimesini eskiye dair özlem duyduğumuz her şey üzerinde anlamlandırıyoruz.

Müzik geçmişle olan bağımızda, hiç kuşkusuz ki en önemli görevlerden birini üstlenir. Müziğin de bir ruhu vardır.  Müziği plaktan dinlediğinizi hiç hayal ettiniz mi?  Hani kah gramofonlarda kah pikaplarda dinlediğimiz siyah yuvarlak cismin çıkardığı büyülü melodinin dinleyiciyi bulunduğu zaman ve mekandan alıp nerelere götürebileceğini tahmin edemeyebilirsiniz. Bu öyle bir yolculuk ki,  plakçalardan yükselen müzik daha ilk saniyelerinde, sizi çocukluğunuzun en güzel günlerine götürebilir. Mahalle arkadaşlarınızla yakar top veya misket oynadığınız bir günün ortasında annenizin size hazırladığı sandviç in içindeki genetiğiyle oynanmamış bir domatesin ve biberin kokusunu bile hissedersiniz ve ya gençliğinizde yaşadığınız hüzünlü bir aşk hikayesini de hatırlatabilir bu müzikal yolculuk sizlere.  Eski mahallenizi, eski komşularınızı, yıllardır görmediğiniz arkadaşlarınızı ve daha nicelerini…

Yaklaşık 100 yıllık macerasında uzun zamandır teknolojinin acımasız ilerleyişiyle sosyal hayatımızdan kopan ama hiçbir zaman yok olmayan plak son yıllarda yeniden hayatımıza girdi. Hem de öyle bir girdi ki, plak zamanlarını yakalayamamış genç nesil bile plağın bu geri dönüşüne kayıtsız kalamadı. Sebebi çok basit aslında, günümüzde sevginin, dostlukların, sohbetlerin hızla tüketildiği toplumlarda bireyler bu kavramların safça yaşandığı eski günlere özlem duyarlar. Geçmişle günümüz arasında köprü kuran birtakım şeylere tutunmaya ihtiyaç duyarlar.

Plak da böyle bir şeydir. Sizi geçmişinize döndürüverir. Sadece içeriğiyle değil, ilkel görünüşüyle bile. Ruhtan bahsediyorduk ya,  plak ruhu olan bir cisim bu açıdan. Ama plağın görevi sadece bu kadarla da sınırlı değil tabii ki. 

Güzel bir müzik kaydının en güzel aktarıldığı format plaktır. Plak üzerinde dolanan iğnenin çıkardığı titreşimler kulağınıza en doğal haliyle ulaşır. Sadece kulağınıza değil nağmeler yüreğinize de işler ilmek ilmek.

Plağı pikabın üzerine koyduğunuz ve çalıştırdığınız andan itibaren sizlere görsel bir şölen sunar. Plak dönerken ortaya çıkardığı ritüel başka hiçbir formatta yoktur. Ne kaset, ne CD ne de MP3 plak kadar bonkör olamadı hiç bir zaman. Onlar hep bir kutunun içinden ses verdi sadece. Plak ise kendini hiç saklamadı. Ulu orta dönerken seyrettirdi kendini.

Ya kapağına ne demeli. Plağı, kapağının içinden çıkarırken sanki kutusundan mücevher çıkarırmış gibi hisseder insan kendini. Kapak üzerindeki resimler, çizimler ve notlar hepsi bir sanatçının elinden çıkmıştır sanki. Kimi zaman öyle güzel tasarlanmıştır ki tekrar tekrar bakmaya ve okumaya doyamazsınız. Hele eski bir plağın kapağının o naftalini andıran ve rutubetli kokusu sizleri bir anda 40 yıl öncesine götürüverir. Bu haliyle de plak insanda arşivleme ve saklama isteği uyandırır.

Plak paylaşmaktır öte yandan. Aldığınız plağı tek başına çalıp dinlemek sizleri tatmin etmez. Sahip olduğunuz bu güzel şeyi paylaşma isteği uyandırır, müzik üzerinde paylaşmayı ve sohbeti arttırır plak.

Dahası var, plak ilgi bekler çocuk gibi. Ona bakmanız, başında durmanız ve temiz tutmanız, sıcaktan vs. korumanız gerekir. Eğer onu korursanız o da sizi bırakmaz, bozulmaz, hayat boyu arkadaşınız olarak kalır.

Plağın müzik hayatımıza girmesi tesadüf değildir. Bu tırmanışı salt kaliteli müzik aktarım aracı olarak değerlendirmekte mümkün değildir aslında. Yukarıda belirttiğimiz gibi plak ta bir ruh vardır, dinleyicisini etkisi altına alıverir. Plak dinleyicisi de bu anlamda özeldir ince ruhludur.

Görünen o ki, gelecekte de plak ruhlarımızı beslemeye devam edecek.  Müzik hayatımızın vazgeçilmez tutkusu olarak yoluna devam edecektir.

Sevgiyle kalınız,